در یک تقسیم‌بندی اولیه و ساده اقتصادی ، می‌توان مردم را به ۲ دسته تقسیم کرد. دسته اول کسانی هستند که پول و سرمایه و پس‌انداز (به هر اندازه‌ای) دارند ، اما نمی‌توانند فعالیت اقتصادی خوبی انجام دهند. دسته دوم افرادی هستند که توانایی انجام کار اقتصادی حرفه ای دارند، اما به سرمایه برای انجام آن کار و فعالیت نیازمندند. از طرفی، سرمایه و پس‌انداز همه مردم با هم برابر نیست و سلیقه و هدف آن‌ها برای سرمایه‌گذاری با هم تفاوت دارد؛ برخی اهداف کوتاه مدتی دارند و برخی بلند مدت. بازاری که همه این تفاوت‌ها را در نظر می‌گیرد و امکان حضور همه در آن میسر است، بازار سرمایه و بورس است.
به زبان ساده می‌توان گفت که بازار مکانی است که در آن خرید و فروش انجام می‌شود. حال این بازار می‌تواند یک مکان فیزیکی یا در بستری مانند اینترنت باشد. آنچه خریداران و فروشندگان معامله می‌کنند، دارایی‌هایشان است که می‌تواند واقعی یا مالی باشد. دارایی‌های واقعی همان دارایی‌های فیزیکی مانند خانه، زمین، خودرو و… هستند. در طرف مقابل، دارایی‌های مالی اسنادی مانند سهام و اوراق مشارکت را در بر می‌گیرند.
در قرن سیزدهم میلادی، صرافان در مقابل خانه شخصی به نام واندر بورس (Van der Beurze) جمع می‌شدند و اوراق بهاداری را معامله می‌کردند. بعد از آن، مکان‌هایی که در آن‌ها اوراق مشارکت مورد خرید و فروش قرار می‌گرفت بورس نامیده شد.
تشکیل بورس در ایران نیز به سال ۱۳۱۵ بر می‌گردد که کارشناسان هلندی و بلژیکی برای تدوین مقررات و اقدامات اولیه آن به ایران آمدند. با وجود وقفه‌هایی که به دلایل مختلف وجود داشت، بالأخره در سال ۱۳۴۵ قانون تشکیل بورس اوراق بهادار تهران تصویب شد.
اما بورس چیست ؟ بورس بازاری است که در آن دارایی‌ها خرید و فروش می‌شوند. بورس به سه دسته بورس کالا، ارز و اوراق بهادار تقسیم می‌شود. در بورس کالا همان‌گونه که از نامش بر می‌آید، کالاهای معینی خرید و فروش می‌شود. در این بورس، معمولاً مواد اولیه معامله شده و هر کالایی بورس خودش را دارد؛ مثلاً بورس نفت. در بورس ارز، پول‌های خارجی مورد معامله قرار می‌گیرند که البته این بورس در ایران فعال نیست. در بورس اوراق بهادار، دارایی‌های مالی مانند سهام شرکت‌ها، اوراق مشارکت و.. خرید و فروش می‌شود. در بورس اوراق بهادار یا به اختصار، بورس، بستری ایجاد شده تا خریداران و فروشندگان بتوانند معاملات را انجام دهند. در این بازار قوانینی وجود دارد که منافع سرمایه‌گذاران و سرمایه‌پذیران را حفظ می‌کند. به عبارت بهتر، بورس سرمایه‌گذاران و سرمایه‌پذیران را گرد هم می‌آورد تا هر دو با توانایی‌ها و دارایی‌هایی که دارند موجب منفعت دو طرف شوند.
مزایای سرمایه‌گذراری در بورس چیست ؟
از مزایای بازار سرمایه نسبت به سایر بازارها می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم :
در بازار سرمایه می‌توان سود بیشتری به دست آورد. البته این امر مستلزم پذیرش ریسک‌های سرمایه‌گذاری نیز هست.
قابلیت نقدشوندگی در بازار سرمایه بسیار بهتر از سایر بازارها است. کسانی که سهامی در بورس دارند، در صورت نیاز می‌توانند خیلی سریع‌تر از از اغلب سرمایه‌گذاری‌های دیگر سرمایه خود را نقد کنند.
در بورس، نهاد ناظری به نام سازمان بورس و اوراق بهادار وجود دارد که بر تمامی فعالیت‌ها نظارت می‌کند. همچنین، قوانین حاکم بر بازار بورس، آن را به مکانی امن برای سرمایه‌گذاری تبدیل کرده است.
برای سرمایه‌گذاری در بازار بورس نیازی نیست که سرمایه زیادی داشته باشید. بد نیست بدانید که حداقل مقدار سفارش در سیستم‌های معاملات آنلاین ۱۰۰ هزار تومان است.
اگر با آگاهی در بورس سرمایه‌گذاری کنید، ارزش دارایی و سهامی که خریده‌اید در برابر تورم حفظ می‌شود.
از دیدگاه کلان، کنترل نقدینگی و تورم نیز از مزایای بازار سرمایه محسوب می‌شود.
